Ryzyko związane z Toxoplasma gondii dla właścicieli kotów: schizofrenia, agresja seksualna i inne —- Zwariowani na punkcie kotów? Toxoplasma gondii, pasożytniczy protist, stwarza unikalne ryzyko dla właścicieli kotów, ponieważ koty są głównym gospodarzem tego pasożyta, wydalając zakaźne oocysty w swoich odchodach. Z szacunkami, że jedna trzecia ludzi na całym świecie jest zakażona, często poprzez kontakt z zanieczyszczonym żwirkiem, glebą lub niedogotowanym mięsem, właściciele kotów są narażeni na zwiększone ryzyko. Nowe badania łączą przewlekłe zakażenie *T. gondii* z problemami neurologicznymi i behawioralnymi, w tym schizofrenią, agresją seksualną i innymi problemami zdrowia psychicznego. Schizofrenia i ryzyko neurologiczne *T. gondii* może tworzyć cysty w mózgu, zakłócając dopaminę i inne neuroprzekaźniki. Meta-analiza z 2019 roku wykazała, że osoby z schizofrenią mają większe prawdopodobieństwo pozytywnego wyniku testu na przeciwciała *T. gondii*, co sugeruje związek między utajonym zakażeniem a psychozą. Właściciele kotów, często narażeni na oocysty poprzez obsługę kuwety, mogą być narażeni na podwyższone ryzyko, szczególnie jeśli praktyki higieniczne są niedostateczne. Agresja seksualna i zmiany behawioralne Badania wskazują, że *T. gondii* może zmieniać zachowanie, potencjalnie zwiększając impulsywność i agresję. Badanie z 2020 roku powiązało zakażenie u mężczyzn z nasileniem agresji seksualnej, prawdopodobnie z powodu podwyższonych poziomów testosteronu wpływających na pasożyta. W modelach zwierzęcych *T. gondii* zmniejsza reakcje strachu, cecha, która może manifestować się u ludzi jako ryzykowne lub agresywne zachowanie. Właściciele kotów, szczególnie ci, którzy mają częsty kontakt z zakażonymi kotami, mogą być bardziej podatni na te subtelne zmiany behawioralne. Inne problemy zdrowotne Poza schizofrenią i agresją, *T. gondii* jest związane z zaburzeniami nastroju, spadkiem zdolności poznawczych i upośledzeniem czasów reakcji, co potencjalnie zwiększa ryzyko, takie jak wypadki drogowe. Dla ciężarnych właścicieli kotów, transmisja wrodzona stwarza poważne ryzyko dla płodów, w tym wady rozwojowe. Właściciele z osłabionym układem odpornościowym, tacy jak osoby z HIV, są narażeni na zwiększone niebezpieczeństwo związane z reaktywacją utajonych zakażeń. Zapobieganie dla właścicieli kotów Właściciele kotów mogą zmniejszyć ryzyko, nosząc rękawice i dokładnie myjąc ręce po obsłudze kuwet, trzymając koty w domu, aby ograniczyć narażenie na pasożyty, oraz karmiąc je gotowanym lub komercyjnym jedzeniem, aby zapobiec zakażeniu. Regularna opieka weterynaryjna, w tym badania na obecność pasożytów, jest kluczowa. Dokładne gotowanie mięsa i mycie warzyw — dodatkowo minimalizuje ryzyko. — 1. Tyebji, S., i in. (2019). *Toxoplasma gondii* i schizofrenia: Meta-analiza. *Schizophrenia Bulletin*, 45(3), 567-574. [ 2. Flegr, J. (2020). *Toxoplasma gondii* i zmiany behawioralne u ludzi: Skupienie na agresji seksualnej. *Frontiers in Psychiatry*, 11, 789. [ 3. Torrey, E. F., & Yolken, R. H. (2017). *Toxoplasma gondii* i mózg: Przegląd wpływów neurologicznych. *Clinical Microbiology Reviews*, 30(2), 385-396. [ 4. Webster, J. P. (2010). Wpływ *Toxoplasma gondii* na zachowanie zwierząt: Gra w kota i mysz. *Schizophrenia Research*, 120(1-3), 63-72. [ 5. Sutterland, A. L., i in. (2019). Poza schizofrenią: *Toxoplasma gondii* i inne zaburzenia psychiatryczne. *Psychiatric Research*, 273, 1-8. [ 6. Miman, O., i in. (2010). *Toxoplasma gondii* i jego związek z wypadkami drogowymi. *Journal of Infection*, 61(5), 405-410. [ 7. Hill, D. E., & Dubey, J. P. (2016). *Toxoplasma gondii*: Transmisja, diagnoza i zapobieganie. *Clinical Microbiology and Infection*, 22(10), 823-829. [ 8. Flegr, J., & Horáček, J. (2019). Mężczyźni zakażeni *Toxoplasma gondii* i poziomy testosteronu. *Evolutionary Psychology*, 17(2), 1474704919845817. [ 9. Montoya, J. G., & Liesenfeld, O. (2004). Toksoplazmoza. *The Lancet*, 363(9425), 1965-1976. [